Bugünün döviz kurları ve piyasa ortamı, sermayelerin en iyi nasıl değerlendirileceği ile ilgili olarak akla pek çok soru getiriyor. Tam da bu noktada, girişimleri yatırım aracı olarak kullanan girişim sermayesi yatırım fonları (GSYF), devletin özel olarak desteklediği güvenli yatırım araçları arasında değerlendiriliyor. Girişim sermayesi yatırımları konusunda çalışmalarını sürdüren BUBA Business Angels, bu dönemin girişimlere yatırım yapma dönemi olduğunu ifade ederken, yatırım fonlarının mutlak başarısının ise takım çalışmasından geçtiğinin altını çiziyor.
BUBA Melek Yatırımcılık Ağı yöneticilerinden Neda Soydan gerçekleştirilen BUBA melek yatırımcılık ağı toplantısında, konuyla ilgili şu açıklamaları yaptı:
“Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri, denetimi ve gözetimi sayesinde GSY fonları, kurumların yatırım çeşitlendirmesi ve aktif risk yönetimi yapmalarını sağlayan güvenli bir araç haline geldi. Kurumlar, yatırımlarının belli bir kısmını bu yöne kaydırarak aslında belirsiz para piyasalarındaki risklerini dağıtmış oluyorlar. Yatırımcı kurumların bu alanda bilgilenebilmesi için SPK tarafından oluşturulmuş oldukça fazla sayıda kaynak doküman mevcut. Devlet, girişimlerin güvenli şekilde yatırımcıya, yatırımcıların da güvenli şekilde girişimciye ulaşabilmesi için değerli fırsatlar sunuyor.
Fırsatların ilki, GSYF kurulması için yapılan yönetmelik düzenlemeleri oldu. Geçtiğimiz sene ülkemizde 13 adet portföy yönetim şirketi SPK’dan ihraç belgesi onayı alarak kuruldu ve faaliyetlerine başladı. BUBA’nın İstanbul Portföy Yönetim Şirketi ile birlikte kurduğu Bosphorist Fonu da bu girişim sermayesi fonlarından biri. Fon çalışmalarında, yatırım kararını cazip kılan esas fırsatın ise devlet tarafından sağlanan vergi teşvikleri olduğunu gördük. Girişim sermayesi yatırım kazançları kurumlar vergisinden istisna. Bakanlar Kurulu kararıyla bu kazançlar üzerinden yapılacak olan (bu kazançlar dağıtılsın veya dağıtılmasın) stopajın oranı ise % 0 olarak belirtiliyor.
Hemen ardından 2018 yılında devletin girişim sermayesi için oluşturduğu ikinci fırsat, Tübitak’ın teknolojik girişimleri desteklemek için başlattığı 1514 Fon Projesi (TechInvest TR) oldu. TechInvest projesinin yol haritasında, fonu oluşturmak için ilk adımda üniversiteler bir araya geliyor, teknoloji transfer ofisleri aracılığıyla ortak yatırımlarını yapıyorlar. Tübitak, toplam yatırım miktarına denk gelen yatırımı, fona hibe ediyor. Kurumların da yatırımcı olarak bu fona dahil olması mümkün. Toplanan fona Hazine, ayrıca katkıda bulunuyor. Fon büyüklüğü minimum 50 milyon olarak kurgulananTechInvest TR, yatırımların SPK ve Tübitak denetiminde olmasını sağladığından, yatırımcı kurumlara güvenilir bir yatırım ortamı sağlamış oluyor. Üniversitelerin yatırım kararı alma yetkileri bulunmuyor ancak, TechInvest projesi ile birlikte teknoloji fonları süreçleri ile ilgili tecrübe kazanmaları sağlanıyor. TechInvest TR üniversitelerin girişimcilik ekosistemine olan katkılarını arttırmayı hedefliyor.
Bu kavramlar ülkemizde çok yeni olduğu için GSYF’ların bünyesinde çalışan stratejik ortakların görevlerine açıklık getirmek gerekiyor. Portföy yönetim şirketleri (PYŞ), girişim sermayesine yapılan yatırımların SPK regülasyonlarına uygunluğunu sağlayan ve iç kontrollerle SPK denetimine hazırlama sorumluluğunu taşıyan fon yöneticileri. PYŞ’ler kurdukları bağımsız yatırım komitesi ekibiyle birlikte, 1514 Fon Projesini başarıyla yürütebilecek yetkinlikteler. Bir diğer taraftan, fona yatırım almak için girişimler ile görüşmek, ön seçimleri gerçekleştirmek, seçilenleri teknik/finansal uzmanların olduğu komitelerde dinlemek, yatırım komitesi için hazırlamak, yatırım kararı alındıktan sonra değerleme yapmak, finansal ve hukuki değerlendirmeleri takip etmek işi ise, farklı ve çok önemli bir uzmanlık alanı. Bir diğer uzmanlık gerektiren iş ise, yatırım sonrası girişimleri takip etmek yani yatırım aldıktan sonra ara görüşmeler yapmak, performanslarını ölçmek, değerlendirmek ve farklı iş birlikleri ile buluşmalarını sağlamak. Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarının bu anlamda kilit ortağı olan BUBA melek yatırım ağı, 2014’ten bu yana sürdürdüğü yatırımcılık faaliyetleriyle birlikte girişim seçme konusunda uzmanlaştı. Tecrübesini, önce üniversiteler içerisindeki teknoloji girişimlerini seçip yatırım yaparak kazanan BUBA, kurduğu ve yönettiği Vodafone ve Garanti Bankası gibi hızlandırıcı programlarında çoklu girişim yönetim modelleri geliştirdi. Girişimcilerin ön seçiminden-desteklenmesine kadar giden süreçlerin tüm alt yapısını kurguladı, uzmanların olduğu sayısız komiteler düzenledi, girişimleri ileriye taşıyacak etkinlikler gerçekleştirerek mentorluk faaliyetlerini yürüttü. 2018 Ocak’ta İstanbul Portföy Yönetim Şirketinin stratejik ortağı olarak Bosphorist Fonunu kuran BUBA ekibi, arkasında 70 kişilik danışmanlık ekibiyle birlikte fon operasyonlarının tüm aşamalarında bilfiil çalışarak tecrübelerini arttırıyor. Bugün 1514 fonlarının kuruluş aşamasında da farklı üniversiteler ve kurumlarla birlikte son hızda çalışmalarına devam eden BUBA, 2019 yılında 1514’ün ilk girişimlerine yatırım yapmayı hedefliyor.”
