Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na ilişkin çözümler üzerinde çalışan startupları hızlandırmayı hedefleyen bir kamu-özel sektör ortaklığı olan SKA Etki Hızlandırıcı’nın Demo Günü İstanbul’da gerçekleşti.
UNDP ve T.C. Dışişleri Bakanlığı tarafından başlatılan SKA Etki Hızlandırıcı’nın kurucu ortakları arasında Bill ve Melinda Gates Vakfı, WFP, Eczacıbaşı Holding ve Limak Holding yer alıyor.
Etkinlikte; Türkiye, Hollanda, ABD, Ürdün, Filistin, Hindistan, Kenya ve Ruanda’dan 9 startup, 3 ay süren hızlandırıcı programı boyunca geliştirdikleri ürünlerini, uluslararası etki yatırımcılarının yanı sıra potansiyel kamu ve özel sektör ortaklarından oluşan seçkin bir kitleye sundu. Dört takım geçim kaynaklarına erişim ve dijital kimlik, beş takım ise taşınabilir su ve sanitasyon konularında mültecilere yönelik çözümlere odaklandılar.
Dijital Kimlik kategorisinden Gravity.Earth-Sertifier-Mark Labs konsorsiyumu ve Taşınabilir Tuvalet ve Sanitasyon Sistemleri kategorisinden change:WATER LABS, New York’ta gerçekleştirilecek BM Genel Kurulu sırasında Türkiye ve UNDP tarafından 23 Eylül 2019’da düzenlenecek yan etkinlikte, potansiyel küresel ortaklara sunum yapacak.
SKA Etki Hızlandırıcı’nın pilot grubuna Türkiye, Almanya, Belçika, Senegal, Kenya, Ruanda, Hollanda, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Filistin, Ürdün, Kolombiya, Macaristan ve Hindistan’dan 14 ülkede yerleşik toplam 25 startup katıldı. SKA Etki Hızlandırıcı, önümüzdeki aylarda kurucu ortak olarak özel sektörden ve uluslararası kuruluşlardan yeni ortakları bünyesine katacak.
Temiz Su ve Sanitasyon Problemlerine Yönelik Teknoloji Geliştiren Ekipler;
CHANGE:WATER LABS (Dr. Diana Yousef, Amerika): change:WATER Labs, günlük lağımın %90-95’ini agresif biçimde buharlaştıran (veya “sifon”layan) taşınabilir, atığı küçültücü tuvalet olan “iThrone”u geliştiriyor; bu sayede toplum temiz kalıyor, atık toplama maliyet, hacim ve sıklığı büyük ölçüde azalıyor, böylelikle yerelleşmiş sanitasyon hizmeti daha ölçeklenebilir ve sürdürülebilir hale geliyor. Sahip olduğu iki temel teknoloji şunlardır: (1) Sıvı ve katı atığın su içeriğini emen ve buharlaştıran düşük maliyetli buharlaştırıcı membran; ve (2) kötü kokuyu gidermek üzere havalandırmaya enerji veren “sidik enerjili” batarya. Tuvalet yalnız suyu korumakla kalmıyor, atıktan temiz suyu ayrıştırıyor.
AKYAS (Bara Wahbeh, Ürdün): AKYAS, herhangi bir zamanda, herhangi bir yerde kurulabilen, dışkıda bulunan patojenleri (3 gün içinde) dezenfekte ederek hastalık bulaşmasını önleyen komple sanitasyon sistemini kullanıcılara sunuyor. AKYAS sistemi 0 su, 0 enerji sarfiyatlı bir üründür; minimal maliyetle mevcut tesislere entegre edilebiliyor. AKYAS’ın amacı, dünyanın her köşesindeki insanlara güvenli ve makul fiyatlı sanitasyon çözümleri sunmaktır.
BLUE FILTER (Omar Badawi, Filistin): Blue Filter, kimyasal katkı maddeleri veya enerji kullanmaksızın nitratlar ve diğer zararlı maddelerin sudan arıtılması için doğal filtre üretiyor. Blue Filter, ürünlerinde yeşil malzeme kullanır; farkındalık hizmetleri ve su kalitesi çevrimiçi veya çevrimdışı testleri sağlıyor. Blue Filter ürünleri hem su hem de tarım sektöründe ağırlık ve boyut bakımından tüm müşterilere uyuyor.
GARV (Mayank Midha, Hindistan): GARV Toilets, yeterince hizmet verilmeyen yoğun nüfuslu topluluklara entegre WASH çözümleri sağlıyor. Girişim, imha edilemez, akıllı ve yapısal olarak taşınabilir umumi tuvaletin geliştirilmesiyle başladı. Hedef toplulukların çoğu, toplu sanitasyon kullanıyor ve bu tuvaletler çoğunlukla ya pis, sağlıksız ya da yağmalanmış durumdadır; bunun sonucunda insanlar açıkta ihtiyaç gideriyor, bu da ishalli hastalıklara yol açıyor.
NEPSER (Sertaç Karacaferoglu, Türkiye): Nepser, enerji tüketimi olmadan atıksu arıtımına odaklanmış bir şirket. Ürünü, yalnız doğa ve suyun gücünü kullanıyor.
Dijital Kimlik ve Geçim Kaynaklarına Erişimi Arttırmaya Yönelik Teknoloji Geliştiren Ekipler;
GRAVITY (Johannes Ebert, Kenya): Gravity, güvenli dijital cüzdanda güvenilir dijital kimlik bilgilerini herkesin alabileceği, saklayabileceği ve yönetebileceği “bulut” platformu sağlıyor. Çözümleri, tedarikçi, yardımcı hizmetler ve ödeme sağlayıcılardan gelen verileri kullanmak suretiyle, küçük işletmelerin daha ucuz krediye ulaşmasına katkı sağlıyor. Sağlayıcılar, GDPR’ye uygun biçimde verilerini parasallaştırabilir ve ödeme gücü daha yüksek müşterilerden yararlanabilir; ve borç verenler ise, kredi değerliğini daha iyi değerlendirmelerine yardım eden doğrulanabilir verilere kolay erişime sahiptir, böylece risk azalır ve müşteri tabanı genişler.
SERTIFIER (Mert Akın, Türkiye): Sertifier, kullanıcıların (örneğin üniversiteler, STK’lar, firma-içi eğitime gerek duyan özel sektör şirketleri vs.) akıllı sertifika ve açık rozetleri tasarlaması, dağıtması ve depolamasını sağlayan bir web uygulamasıdır. Sertifikalar blok zincir tabanlı bir sistem üzerinde, bu sertifikaları kazandıran becerileri temsil eden etiketler ile birlikte saklanıyor.
TYKN (Jimmy Snoek, Hollanda): Doğal veya insan kaynaklı afetlerden etkilenen insanların çoğu genellikle kendilerini, kimliklerini kanıtlamak için kolay yöntemlerden yoksun halde bulurlar; ve yardım veya kamu hizmetlerine erişmeleri zorlaşır. Tykn dijital kimlik platformu, kamu ve özel kuruluşların dijital kimlik vermelerini ve doğrulamalarını sağlıyor; bunun yanı sıra, kişisel veri kanıtlarını paylaşmak ve istemek için yenilikçi bir yöntem içeriyor. Kullanıcılara, her mobil cihazda çalışan ve kurumların dijital hizmetlerine gizli ve güvenli biçimde erişim sağlayan bir uygulama ve dijital kimlik cüzdanı veriliyor. Amaç, yardım sağlama sürecinde kimlik bileşenini dönüştürmek, tüm yardım zinciri boyunca değer yaratılmasını sağlamaktır.
ZAKA (Nick Mason, İngiltere ve Ruanda): ZAKA ID, dijital ve fiziksel hizmetlere derhal ve güvenli biçimde erişim ihtiyacı duyan bireylere yardım ediyor. Bunu yapmak için, müşterilerin kendi kimlik bilgilerini proaktif biçimde oluşturma, saklama ve kullanmalarına yardım eden güvenli mobil uygulama sağlıyor, kimlik bilgileri de kimlik verici makamlar veya güvenilen üçüncü taraflarca uygulama yoluyla otomatik olarak doğrulanıyor. Bu dijital kimlik cüzdanı, telefonu olan veya ilgili servis merkezlerine ulaşabilen kişilerin, gerekli kimlik bilgilerini zamanında ibraz edemedikleri için daha önce erişemedikleri hizmetlere erişmelerine yardım ediyor.
Bu program sayesinde Türkiye, girişimcilerin yaratıcılığı ve teknolojinin imkanlarıyla mültecilerin ihtiyaçlarının karşılanmasına katkıda bulunmaya yönelik çözümlerin test edildiği ortamı sağlamış oldu. Uzun vadede hedef, bu hızlandırma modelini, aynı zorlukları yaşayan ülkelerle paylaşmak ve dünyada sayıları 70 milyona ulaşan yerlerinden edilmiş kişilere yardım etmek.
