Geçenlerde ofisteki arkadaşlarım uyardılar. Yanlış anlaşılmalara mahal vermemek için ismini vermeyeceğim güzel bir Anadolu kentimizden benimle görüşmek için ofisimi aramışlar. Neredeyse tüm gün ofiste olmadığım günlerden biriydi. Etrafı kolaçan edip, işlerimi sıraya dizerken tekrar sabah arayan kişi aradı ve bu sefer cevap verebilme imkanı buldum. Karşımdaki kişi son derece saygılı, teknik jargona hakim üslubu ve şakalarıyla da tam bir Anadolu insanı olduğunu açıkça belli ediyordu.
Ancak bir sorunu vardı.. ! Anlaşılamamak.. !
Kendimi tanıttıktan sonra sorularını almaya başladım. Kendisinin bir eticaret girişimcisi olduğunu, İnternet ve sosyal medya mecralarından bir takım gelirler elde ettiğini ve bulunduğu şehirdeki tüm vergi dairelerine gitmesine rağmen sağlıklı ve yeterli, daha da önemlisi tutarlı bir bilgi alamadığını ve hatta kendisini ve ne iş yaptığını anlatamadığını anlatıyor ve hatta bazen anlatmakla kalmıyor haykırıyordu.
Girişimci beyefendiyi sabırla ve dikkatle dinledikten sonra kendisine birkaç soru sormak istediğimi ve soruların cevaplarına göre kendisini yönlendireceğimi bildirdim. Onca soruya soruyla cevap verecek olmama başta biraz tepkili yaklaşan arkadaşımız daha sonra cevaplarını bildiği soruların sorulduğunu anlayınca rahat bir nefes aldı.
Ben: Değerli girişimci arkadaşım, ne iş yapıyor olursan ol, yada ne yapıyor olursan ol, bu eylemlerin neticesinde evini, hayatını idame ettirebilecek bir gelir elde ediyor musun
Girişimci: Evet ! Kesinlikle, zaten para kazanmak ve gelir elde etmek için çalışıyorum.
Cevabımı almıştım. Kendisine artık Vergi Mükellefi olması gerektiğini bildirdim. Yani yolun yarısını katetmiştik. Fakat girişimci arkadaşımız ama,yani,fakat vb. ünlemlerle sormak istediğim ikinci soruya hazırlanıyordu.
Girişimci: Cenk bey, peki vergi mükellefi oldum ama ben gelirimin nasıl vergilendirileceğini bilmiyorum. Burada gezmediğim vergi dairesi, gezmediğim Uzman kalmadı. Vergi dairesi müdürüne bile sordum anlamadı, bazı Mali Müşavirler şöyle derken bazı Mali Müşavirler böyle dedi. Forumlarda,bloglarda ise Maliyenin bu tarz gelirleri incelemediğini ama bazı forumlarda da banka hesaplarından inceleme yaptıklarını okudum.
Ben: Kıymetli girişimci, bildiklerinin hepsini unut ve arkana yaslan, Amerikayı yeniden keşfedebilmen için sana yol gösterebilirdim ama buna hiç gerek yok, çünkü kanunlarımız çok açık ve ne yapmamız gerektiği,nasıl bir yol izlememiz gerektiği buralarda yazıyor. Nasıl ki başımız ağrıdığında o meşhur ilacı içiyoruz, veya midemiz yandığında bir hapı emeduruyoruz, aynen öylede doğru teşhisi yapıp doğru kanun maddeleriyle sorunumuzu çözeceğiz.
Neler yapması gerektiğini konuştuğumuz değerli girişimci,görüşmenin sonuna doğru
“Aslında benim sorularımın,sorunlarımın çoğu ilgili kanun maddelerinde,yönetmeliklerde,tebliğlerde bunlar dada yoksa başka vergi mükelleflerinin talep ettiği özelgelerde açıkça yazıyormuş. Buralara bakıp yorumlamam yeterliymiş, size gerçekten minnettarım,şimdi çok daha bilinçli bir şekilde vergi planlamamı yapabilir ve bütçemi oluşturabilirim.”
Bir girişimcinin çıktığı yolda kaybolması üzerine, benim elimle doğru yolu bulabilmesi benim ona ışık tutabilmem beni ziyadesiyle mutlu etmişti. Para kazanmayı düşünebilir konuşmanın belli bir kısmından sonra profesyonel hizmet vermem gerektiğini bildirebilirdim. Evet bu beni mutlu ederdi ama ne kadar? Sadece bir kere.. Şimdi ise yardım etmenin hazzını her daim yaşıyorum.
Peki nedir bizim sorunumuz?
Neden bildiğimiz şeyleri anlatmakta zorluk yaşıyoruz. Evet bazen karmaşık bazense karmaşık gibi görünen kanun maddelerini neden yorumlayamıyoruz? Neden anlayamıyor ve anlatamıyoruz? Girişimcinin kendini kendi evinde gibi hissetmesi gereken Vergi Dairelerinde neden sorularına cevap bulamıyoruz? Yada işin uzmanı Mali Müşavirlerimiz, ki burada bir parantez açıp meslektaşlarıma arka çıkmadan edemeyeceğim, her şeyi bilmek her şeyden anlamak durumundalarmış gibi bir hayat sürmek zorunda kalan Mali Müşavirler neden Girişimcinin önünü açacak pratik yollar bulmazlar?
Aslında cevap çok açık değil mi?
Okumuyoruz. Gerçekten okumuyoruz. İlkokul çağımıza dönersek “Okuduğumuzu anladık mı ? ”bölümündeki beş soruya cevap dahi veremiyoruz. Okumamakla büyük bir hataya adım atarken, hasbel kader öğrendiğimiz bilgileri de ilgili mecralarda paylaşmıyoruz. Son dönemlerde özellikle son 6-7 yılda Maliye Bakanlığımız Vedop, E-Defter,E-Fatura,İnternet Vergi dairesi gibi gerçekten çağa uygun modern projeleri başlatmış, vergi dairelerinin fiziki şartlarını çok değiştirmiş ve personel sayısını arttırmıştır. Ancak halen eksiklerimiz yok mu? Fazlasıyla var.
Girişimciyi dinlemek lazım, dinlemekten öte anlamak lazım,anlamaktan öte girişimci olmak lazım.