Önceliklerimizin ve ihtiyaçlarımızın değiştiği pandemi döneminde, çocuklarımızın harcama alışkanlıkları da değişti. Nakit paranın sağlığımız üzerindeki olumsuz etkileri, mikrop barındırması nedeniyle hiç kimsenin, hele ki çocuklarımızın el ve ceplerinde olmaması gerektiğini bütün dünya kabul etti. Ayrıca maddi olarak yaşanan sıkıntılar nedeniyle aslında 1 liranın bile ne kadar önemli olduğunu ve para biriktirmenin de bir ihtiyaç olduğunu anladık.
İlk gününden itibaren nakitsiz toplumun ve finansal okuryazarlığın önemine inanan manibux tarafından, 2020 yılı pandemi dönemi harcama alışkanlıklarını gösteren “manibux 2020 Harçlık Raporu” yayınlandı.
Kız çocuklar kıyafet ve aksesuar alırken, erkek çocuklar oyun ve eğlenceyi tercih etti
Türkiye genelinde 50 bin aile ve 90 bin çocuk ile oluşturulan “manibux 2020 Harçlık Raporu”na göre kızlar, erkeklerden daha fazla harçlık almaya devam ediyor. Ancak 2020’nin en önemli farklılığı pandemi döneminde değişen harcama alışkanlıkları oldu.
Zaman zaman yüzde 80’lere ulaşan online harcamalar, bu dönem klasik harçlık verme yöntemlerinin yetersiz kaldığını ve yerini dijital harçlığa bıraktığını gözler önüne seriyor.
Pandemi salgını nedeniyle harcama alışkanlıklarının değiştiğine dikkat çeken manibux kurucusu Psikolojik Danışman Canan Akmanoğlu Bayrak “Ne yazık ki bu ve benzeri virüsler artık sürekli karşımıza çıkacak gibi görünüyor. Önlem alarak, hayatımızı onlara göre şekillendirme sorumluluğuyla, bilinçli hareket etmemiz gereken yeni bir dönem bizleri bekliyor” diyerek aile kontrolünün yanı sıra çocukların da kendi paralarının sorumluluğunu alması ve harçlık yönetimi yapabilmesi gerektiğine dikkat çekti. Bilgisayar başında geçirilen zamanın artmasıyla birlikte, harcamalarda da online kullanımın arttığı bu dönemde anne ve babalar, çocuklarına kendi kredi kartlarını vererek kontrolsüz bir harcama ortamı sunmak yerine manibux kartlar aracılığı ile güvenli ve kontrollü bir şekilde harcamaların yapılmasını sağlayabiliyorlar.
2020 yılında daha çok para biriktirildi
Pandemi döneminde harçlıkların biriktirme oranı yüzde 35’e yükseldi. Çocuklar bu dönemi pandemi sonrası yapacakları için para biriktirme dönemi olarak gördüler. Yine bu dönemde düzenli harçlık ödemeleri artarken anlık olarak gönderilen harçlık miktarı düştü. Ancak uzak akrabalardan alınan dijital harçlık miktarı da arttı. Bu dönemde özellikle doğumgünü, yılbaşı ve Bayram gibi zamanlarda Whatsapp ile harçlık isteme ile uzak akrabalardan harçlık yüklenmesi oranları yüzde 50 gibi bir oranda artış gösterdi.
Online harcamalarda artış
Gelişen teknolojiyle birlikte değişen harcama alışkanlıkları pandemi döneminde zirve yaptı. Kısıtlamalar nedeniyle 18 yaş altı çocukların evden çıkamaması harçlıkların daha çok online olarak harcanmasına neden oldu. Online harcamayı yasaklamak yerine, aile kontrolünde ama çocuğun sorumluluğunda olması gerektiğine dikkat çeken manibux, 2020 yılı online harcamalarında ciddi bir artış olduğunu belirtti. Rapora göre 2019 yılında tüm harcamaların yüzde 32’si online olarak yapılıyorken bu oran 2020 yılı itibariyle yüzde 55 oranına yükseldi. Özellikle sokağa çıkma yasağı dönemlerinde bu oran yüzde 85’lere kadar yükseldi. Evde zaman geçirmek zorunda kalan çocuklar; Steam, Google Play, Spotify, Play Station Store, ve Netflix gibi oyun ve eğlence platformlarında harcama yapmayı tercih ettiler.
Ayrıca bu dönemde e-ticaret kullanımı da 18 yaş altı çocuklarda 4 kat arttı. Önceki yıllarda alışveriş merkezleri harcama yapılan yerler listesinde ilk sırada gelirken, 2020 yılında kısıtlamaların da etkisi ile Trendyol, Hepsiburada.com gibi e-ticaret platformları alışverişlerde önde yer aldı.
2019 yılında gençler, harçlıklarını sosyalleşmek için gittikleri kafe ve restoranlarda yoğun olarak harcarlarken, 2020 yılında ise yine kısıtlamalar yüzünden bu sektörlerdeki harcamalar iyice azaldı.
Biz yetişkinlerin bile evde kalmaktan zorlandığımız bu günlerde, enerji dolu çocuklarımızın sosyal yaşamdan, okul ve arkadaşlarından izole olarak yaşaması kolay olmadı. Çocuklarımızın pandemi nedeniyle yaşadıkları zorluklar ve değişen hayatları, “manibux 2020 Harçlık Raporu” ile görüldüğü gibi net şekilde ortaya çıktı. Sosyalleşmenin yerini dijitalleşme aldı. Şartlar ne kadar zor olursa olsun, çocuklar manibux ile kendi harçlıklarını kolayca aldı. Ailelerinin kontrolünde ve kendi sorumluluklarını alarak harçlıklarını güvenle yönetmeye devam etti.