İki girişimci kardeş Esen Bulut ve Mert Bulut tarafından kurulmuş, 2017 İTÜ Çekirdek girişimlerinden olan, freelance çalışma düzeninde bireysel profesyonellere ve şirketlere yönelik yenilikçi çözümler sunan bir fintech girişim Rimuut‘un 32 ülkede bağımsız profesyonellerle gerçekleştirdiği araştırmaya göre, COVID-19 salgını freelancer’ların çalışma düzenini gelir beklentisini ve motivasyonunu etkiliyor. Ekonomik kaygılara rağmen esnek ve bağımsız çalışma modeli tercih edilmeye devam ediyor.
Rimuut’un araştırma bulgularına göre, freelancer’ların yüzde 44’ünün gelirlerinde düşüş meydana geldi. Her 3 bağımsız profesyonelden biri oluşacak yeni rekabet ortamında iş bulabilmek için hizmet bedellerini düşürmeleri gerekebileceğini düşünüyor. İş yüklerinde artış olmamasına karşın çalışma saatlerinin uzadığını ifade eden katılımcılar, salgının gündelik çalışma düzenlerini de etkilediğini ortaya koyuyor.
Gelirde düşüş en çok yaratıcı alanlarda görüldü
Rimuut’un verilerine göre salgın sürecinde gelir kaybı yaşayan %44’lük kesime ek olarak, her 2 bağımsız profesyonelden biri gelecek aylarda gelirlerinde düşüş öngördüklerini belirtiyor. Gelir kaybı yaşanan hizmet alanlarının başında ise %35 ile Tasarım ve Kreatif geliyor. Bu alanı yüzde 31 ile Danışmanlık, yüzde 26 ile Yazarlık ile Satış ve Pazarlama, yüzde 22 ile Çeviri hizmetleri izliyor.
Gelir kaybı yaşayan freelancer’ların coğrafi dağılımında ise yüzde 37 ile Türkiye ve yüzde 35 ile AB ülkeleri öne çıkıyor. Tüm bunların yanında, salgın sürecinde gelir ve müşteri kaybı yaşadığından söz etmeyen yüzde 28 oranında önemli bir kesim olduğu da görülüyor.
Talepteki düşüş ve rekabetteki artış ücretleri düşürebilir
Araştırma sonuçlarının ortaya koyduğu bir diğer çarpıcı bulgu ise yeni normal dönemde serbest çalışanların ücretle ilgili düşünceleri oldu. Freelancer’ların yüzde 32’si iş bulabilmek için daha uygun ücretler teklif etmeleri gerekeceğini düşünürken, bu düşünceye sahip olanların yüzde 55’i rekabetin artacağını öngörüyor.
Daha uygun ücret tekliflerinde bulunmaları gerekeceğini düşünenlerin iş alanlarına bakıldığında yüzde 45 ile Tasarım ve Kreatif alanı öne çıkarken, bunu %31 ile Web, Mobil ve Yazılım Geliştirme izliyor.
İş yükü azalırken çalışma günü uzuyor
Freelancer’ların finansal durumlarının yanı sıra iş düzenlerine ilişkin saptamaların da yer aldığı araştırmada pandeminin iş yükü ve motivasyon üzerindeki etkileri dikkat çekti. Gelirleri azalan profesyonellerin yüzde 29’u motivasyonlarında düşüş olduğunu belirtirken, iş yükünde azalma olduğunu kaydeden kesim yüzde 36 ile öne çıkıyor. Buna karşın pandemiyle iş yükünde artış olduğunu belirten yüzde 16’lık bir kesim de bulunuyor.
Araştırma sonuçlarında dikkat çeken bir diğer nokta ise iş yükünde artış olmamasına rağmen çalışma saatlerinin uzadığının ifade edilmesi oldu. Daha uzun saatler çalışanların yalnızca yüzde 13’ü iş yükünde düşüş olduğunu belirtiyor. Bu da iş saatlerinde iş yükünden ziyade konsantrasyon ve motivasyon kaynaklı uzama olduğuna işaret ediyor.
Katılımcıların %10’u çalışma saatlerinin gündüz-gece ekseninde değiştiğini, yüzde 18’i ise iş ve kişisel yaşam dengesini kuramadığını ifade ediyor. Bu oranlar düzen değişikliği yaşansa da yaygın bir adaptasyon sorunu olmadığını gösteriyor. Rimuut ekibi bu durumu freelancer’ların pandemi öncesinde de evden çalışmaya alışkın oldukları ve bu düzenle barışık oldukları gerçeğiyle ilişkilendiriyor.
Yeni normalde freelance çalışmaya yeni yaklaşımlar
Araştırmada freelancer’ların salgın sonrası yeni normal döneme ilişkin öngörülerine de ışık tutuluyor. Katılımcıların yüzde 41’i freelance çalışmanın yaygınlaşacağını öngörürken yüzde 50’si freelance çalışmaya yaklaşımların olumlu yönde değişeceğini ifade ediyor.
%48 oranındaki önemli bir kesim piyasanın freelancer’lar için daha rekabetçi hale geleceğini düşünürken, bu süreçte yeni adaptasyon becerilerinin geliştirilmesi gerektiğini belirtenler %48, yeni müşteriler bulmaya yöneleceğini söyleyenler ise yüzde 47 ile öne çıkıyor. Buna karşın daha köklü değişimlere yönelen ve yeni rekabet ortamında mevcut hizmet alanlarını değiştirmeleri gerekeceğini düşünenler de 17 olarak kaydediliyor.
Freelancer’lar çalışma düzenlerinden memnun
Rimuut’un paylaştığı verilere göre freelancer’ların pandemi öncesi döneme kıyasla çalışma düzenlerine bakış açıları yüzde 68 oranında olumlu yönde değişim gösteriyor. Sürecin olumsuz ekonomik etkilerine rağmen, bağımsız çalışma düzeni bu kesimin vazgeçilmezi olmayı sürdürüyor.
Gelecek, freelance çalışmaya kucak açacak
Bağımsız profesyonellerin bu tutkularını besleyen ve onları güçlendirecek çözümler üreten bir şirket olarak Rimuut, evden ve esnek çalışmayı zorunlu hale getiren pandemi sürecinin gelecekte işgücünde, çalışma modellerinde ve işverenlerin serbest çalışmaya yaklaşımında büyük değişimlere yol açacağını öngörüyor. Rimuut’a göre pandeminin mecbur ve mümkün kıldığı evrensel esnek çalışma deneyi, belirsizlik ile zorlukların ötesinde kısa vadede serbest çalışma kültürünün gelişim göstermesine, atılımlara zemin hazırlanmasına ve iş dünyasında freelance çalışanlara daha fazla katılım olanağı sunan çığır açıcı adımlar atılmasına önayak olacak.