Güvenli ödeme sistemlerinden Mastercard’ın son araştırması, mobil teknolojilerin finansal sisteme katılımı artıracağını bir kez daha gözler önüne serdi. Mastercard, “Erişim Düğümünü Çözmek” adını verdiği araştırmada, banka hesabı olmayan ancak finansal hizmetlere mobil araçlarla erişebilecek kişilerin sisteme katılımının kritik rol oynadığı belirtiliyor.
Raporda yer alan Stratejik Erişim Endeksi’ne göre, dünya genelinde 15 ülkede cep telefonu sahibi toplam 607 milyon kişinin banka hesabı bulunmuyor. Bu kişiler finansal katılımı olmayan toplam nüfusun yüzde 60’ını teşkil ediyor. Bu endekse göre, özellikle Hindistan ve Çin’de cep telefonu sahipliğinin banka hesabı sahipliğinden oldukça fazla olduğu görülüyor.
Türkiye bu endekste 10. sırada yer alıyor. Bu demek oluyor ki, Türkiye’de banka hesabı ve mobil cihaz sahipliği benzer oranlarda.
Finansal erişimin sağlanmasının tek başına yeterli olmadığını vurgulayan Mastercard, erişimi olan kişilerin finansal araçları pratik şekilde kullanabilmesinin önemli olduğunun altını çizdi. Araştırma sonuçlarına göre dünya genelinde banka hesabı ya da mobil para hesabı olan kişilerin yüzde 20’si son bir yıldır bu hesaplarını kullanmıyorlar. Kayıt dışı sistemde birikimin ise 4.2 trilyon dolar seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Buna karşılık kayıt dışı işlem gerçekleştirmek zorunda kalan kişiler hiçbir yasal güvenceleri olmadığı için finansal riskle karşı karşıya geliyor ve resmi finansal sistemin sunduğu bir ürün için resmi finansal kanallara oranla 4 kat daha fazla ödeme yapıyorlar.
Araştırma sonuçlarına göre diğer bir önemli nokta ise mobil ve dijital finansal hizmetlerin kullanımında dahi cinsiyet ayrımının söz konusu olduğu. Gelişmekte olan ülkelerde, erkeklerin banka hesabı sahipliği kadınlarınkinden yüzde 8 daha yüksek ve erkekler kadınlardan yüzde 20 daha fazla dijital ödeme yapıyor.
Bu tablo karşısında Mastercard, yayınladığı raporda finansal kuruluşların üstüne düşen sorumlulukların altını çiziyor. Dünya genelinde 5 hesap sahibinden biri banka hesabını kullanmıyor. Daha geniş kitleleri finansal sisteme dahil etmek ve halihazırda banka hesabı bulunan kişilerin daha çok kullanmalarını sağlamak için, finansal kuruluşların düşük maliyetli, kolay anlaşılır, kültürel farklılıkları ve beklentileri dikkate alan hizmetler sunmaları gerekiyor.
