Boğaziçi Üniversitesi BOUNtenna Laboratuvarı’nda Akıllı Ortopedik İmplant geliştiriliyor

Türkiye’deki bilim insanlarının geliştirdiği ürünleri paylaşmak, Bizi hem heyecanlandırıyor hem de geleceğe umutla bakmamızı sağlıyor. Şimdi sizleri Boğaziçi Üniversitesi’nden Dr. Sema Dumanlı Oktar ile tanıştıralım.

Nesnelerin Interneti (IoT) sayesinde yakın gelecekte başta sağlık alanında olmak üzere günlük hayatımızda hemen her yerde çok daha fazla akıllı cihaz kullanılacak. Boğaziçi Üniversitesi, kalça değişim ameliyatlarında kullanılan protezin herhangi bir sebepten başarısız olduğunu erken teşhis edecek, bulunduğu ortamı izleyecek ve enfeksiyon tanısı konulursa enfeksiyona karşı harekete geçebilecek “Akıllı Ortopedik İmplant” cihazını geliştiriyor.

Ameliyat sonrası geri dönüşü olmayan hasarlara çözüm

Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Dr. Sema Dumanlı Oktar liderliğinde, BOUNtenna Laboratuvarı bünyesinde geliştirilecek olan cihaz, ameliyattan sonra oluşabilecek başarısızlığı insan bedeninde geri dönüşü olmayan hasarları oluşmadan önceden tahmin edebilecek.

Sema Dumanlı Oktar, “Giyilebilir sensörler gibi bedenimizin içine yerleştirilebilen protezler de neden akıllı olmasın?’’ sorusundan yola çıkarak geliştirdikleri Akıllı Ortopedik İmplant (AkIm/ SimpliFy-B) hakkında şu bilgileri verdi:

‘’Günümüzde sağlık hizmetlerinden yararlanma biçimimizde teknolojinin sunduğu imkânlar hızla yükseliyor ve mühendislik bilimlerindeki ilerlemeler ortopedik protez pazarında da çok önemli dönüşümler yaratıyor. Öte yandan protezlerin vücuda yeterince iyi yerleştirilmemiş olması, zaman içinde kullanılan materyalin aşınması veya enfeksiyona bağlı sorunlar hala sıklıkla yaşanmakta. Bu tarz başarısızlıklar çoğu zaman yeni bir ameliyat daha gerektiriyor ve hastanın yaşam kalitesini oldukça düşürüyor. Hatta bazı durumlarda uzvun kesilmesine veya hastanın yaşamını yitirmesine sebep olabiliyor. Bu sonuçları minimize etmek amacıyla geliştirmekte olduğumuz akıllı implant tasarımıyla ameliyattan sonra oluşabilecek başarısızlığı insan bedeninde geri dönüşü olmayan hasarlar oluşmadan önceden tahmin edecek, bizi uyaracak ve hatta bir adım daha atıp enfeksiyon ile savaşabilecek bir cihaz geliştirmeyi amaçlıyoruz.” dedi.

Beden içi şartları gözlemleyebilen ve kablosuz iletişim yoluyla hastanın diğer cihazları ile iletişime geçecek bu tasarımın yakın gelecekte sektörde yerini almasını beklediklerini belirten Dumanlı, bu projenin Türkiye’nin sağlıkta yüksek teknoloji ihraç etme potansiyeli bakımından önemli bir adım olacağını sözlerine ekledi.

Giyilebilir cihazlar için anten tasarlanıyor

Lisans ve yüksek lisans derecesini Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği’nden, doktorasını ise Bristol Üniversitesi’nden (İngiltere) 2010 yılında alan Sema Dumanlı Oktar, 2010-2017 yılları arasında uzman araştırmacı olarak Toshiba’nın Bristol’daki Avrupa Araştırma Laboratuvarı’nda çalıştı. 2018 yılında Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği’nin öğretim kadrosuna katılan Dumanlı, kişilerin beden ağlarından ve internete bağlı diğer sağlık nesnelerinden oluşan Sağlık Nesnelerinin İnterneti’nin sağlık hizmetlerini hastane dışına yayarak hem hastaların daha kaliteli hizmet almalarına hem de devletin sağlık harcamalarını azaltmasına yol açacağını belirtti.

Diyabetliler için giyilebilir medikal cihaz geliştirecek

Önümüzdeki projeleri arasında diyabet hastaları için giyilebilir medikal cihaz tasarımının da olduğunu belirten Dumanlı, “Diyabet, sonuçları sürekli izleme ile kontrol altına alınabilen bir rahatsızlık olmasına rağmen, 2015 senesinde 1.6 milyon kişinin ölümüne sebep oldu. Teletıbbın ise diyabet kontrolünde etkili olduğu, yaşam kalitesini artırıp hekim ziyaretlerini azalttığı pilot çalışmalarla gösterilmiştir. Bu kapsamda sürekli glikoz izlemesi yapan giyilebilir medikal cihazların Sağlık Nesnelerinin İnterneti’nin en etkili kullanım alanlarından biri olacağını tahmin etmek güç değildir. BUMerANg adlı projemizde de kontak lens tabanlı glikoz algılayıcısından ölçüm alan ve beden üzeri veya beden dışı bağlantı kurabilen bir akıllı gözlük tasarlamayı planlıyoruz’’ bilgisini verdi.

Güncel İçerikler